موگرینی: منتقدان برجام خواهان پایبندی ایران هستند، باید سرعت اینستکس را بیشتر کنیم - وبلاگ ورزش و تندرستی

به گزارش وبلاگ ورزش و تندرستی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در یک کنفرانس خبری روز دوشنبه مدعی شد اولین تراکنش ها در چارچوب ساز وکار موسوم به اینستکس در حال اجرا هستند.

به گزارش گروه مانیتورینگ بین الملل وبلاگ ورزش و تندرستی، فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در یک کنفرانس خبری روز دوشنبه مدعی شد اولین تراکنش ها در چارچوب ساز وکار موسوم به اینستکس در حال اجرا هستند.

موگرینی گفت: جلسه ای با وزرا داشتیم. اول از همه رایزنی های خوبی درباره روش های ادامه کار برای حفظ کامل توافق هسته ای با ایران داشتیم. در میان کشورهای عضو در مورد ضرورت سریع تر کردن و عملیاتی تر کردن اینستکس، از یک سو و ادامه کوشش برای بازگرداندن ایران به برجام از سوی دیگر اتفاق نظر وجود داشت.

• اینستکس چیست؟

سه کشور اروپایی طرف برجام از 11 بهمن ماه ساز و کاری به نام اینستکس INSTEX را برای تسهیل مبادلات تجاری با ایرن راه اندازی نموده اند.

اینستکس سرواژه ای است که از قرار دریافت حروف ابتدایی عبارت Instrument in Support of Trade Exchange به معنای ابزاری برای حمایت از مبادلات تجاری تشکیل شده است.

این نهاد در فرانسه ثبت شده و مقر آن در پاریس است. اداره آن بر عهده آلمان است و انگلیس هم به عنوان سهامدار در آن مشارکت خواهد داشت. ریاست این کنسرسیوم مالی را پر فیشر، مدیر سابق کومرتس بانک آلمان بر عهده خواهد گرفت.

اروپایی ها ثبت این کانال ویژه را بهمن ماه سال گذشته با تأخیر فراوان شروع کردند و فعلاً از وعده های اولیه برای پوشش دادن مبادلات نفت با ایران عقب نشینی نموده اند. اینستکس قرار است در مراحل اول مبادلات مربوط به مواد غذایی، دارو و تجهیزات پزشکی را پوشش دهد، اما کشورهای اروپایی وعده داده بودند آن را گسترش خواهند داد.

• اظهارات موگرینی درباره مکانیسم ماشه

موگرینی در این نشست همچنین در پاسخ به سوال یک خبرنگار توضیح داد که کشورهای اروپایی فعلاً قصدی برای فعال کردن ساز و کار حل و فصل اختلاف در برجام که می تواند در نهایت به احیای تحریم های بین المللی علیه ایران منجر گردد و به مکانیسم ماشه مشهور شده ندارند.

او گفت: درباره مکانیسم حل و فصل اختلاف-بند 36 برجام- باید بگویم این ساز و کار در توافق برای عدم پایبندی اساسی در نظر گرفته شده است. در حال حاضر، هیچکدام از طرف های توافق قصدی برای فعال کردن این ساز و کار را نشان نداده اند که این به معنی این است که در حال حاضر- فعلاً و بر اساس اطلاعات موجود- هیچ کدام از آنها عدم پایبندی [ایران] را مصداق عدم پایبندی اساسی نمی دانند.

• مکانیسم ماشه چیست؟

منظور از مکانیسم ماشه همان ساز و کار حل اختلافات در بندهای 36 و 37 در توافق هسته ای برجام است که در آنها مسائل مربوط به حل و فصل اختلاف میان طرف های برجام، در صورت بروز مناقشه مفصلاً توضیح داده شده اند. این دو بند از آنجا که رجوع به آنها می تواند به بازگشت اتوماتیک تحریم های بین المللی علیه ایران منجر گردد به مکانیسم ماشه معروف شده اند.

طبق این دو بند، در صورتی که کشورهای اروپایی ایران را به عدم پایبندی به توافق هسته ای متهم کنند و تصمیم بگیرند مسئله را به کمیسیون مشترک برجام ارجاع دهند، ایران به عنوان طرف متشاکی 30 روز فرصت خواهد داشت رضایت طرف شاکی (کشورهای اروپایی) را جلب کند. در صورتی که رضایت طرف شاکی جلب نگردد، پرونده پس از چند روز به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع خواهد شد.

شورای امنیت ظرف یک ماه بعد از دریافت این شکایت بایستی درباره بازگشت تحریم های ایران رأی گیری کند، اما کشورهای غربی در مذاکرات برجام ساختار این رأی گیری را به گونه ای تغییر داده اند که امکان وتوی نظر کشورهای غربی درباره برگرداندن تحریم ها علیه ایران به کل از روسیه و چین سلب شده است.

در شورای امنیت به جای رأی گیری درباره برطرف تحریم های ایران بر سر ادامه برطرف تحریم های ایران رأی گیری می گردد؛ این تغییر در عبارت پردازی ابتکار عمل استفاده از حق وتو را عملاً در اختیار طرف غربی قرار می دهد، به این صورت که این طرف ها می توانند از حق وتوی خود استفاده نموده و از تصویب ادامه لغو تحریم ها جلوگیری کنند. در این حالت، قطعنامه های تحریمی پیشین سازمان ملل متحد علیه ایران احیا خواهند شد.

• موگرینی: اقدامات ایران برگشت پذیر هستند

موگرینی اضافه نمود: تمامی گام هایی که ایران برداشته -اقداماتی که ما بابت آن متأسفیم و از ایران می خواهیم که به پایبندی کامل برگردد- از لحاظ فنی اقداماتی بازگشت پذیر هستند.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اضافه نمود: ما امیدواریم که ایران این گام ها را به عقب برگرداند و از این کشور دعوت می کنیم که این کار را انجام دهد و به پایبندی کامل به برجام بازگردد.

موگرینی در ادامه اظهاراتش به نقل از بعضی رابطان خود توضیح داد کشورهایی که پیشتر منتقد توافق هسته ای برجام بوده اند هم در حال حاضر از ایران می خواهند که به این توافق پایبند باشد.

• کاهش تعهدات برجامی ایران

ایران دوشنبه (10 تیرماه) بیان کرد ذخائر اورانیوم 3.67 درصدی این کشور در واکنش به خروج آمریکا از برجام و قصور کشورهای اروپایی در محقق کردن وعده های خود برای جبران تبعات مالی این اقدام از سقف 300 کیلوگرم عبور نموده است.

جمهوری اسلامی ایران همچنین روز 16 اردیبهشت ماه هم اعلام به سطح غنی سازی3.67 درصدی پایبند نخواهد بود. آژانس بین المللی انرژی اتمی افزایش سطح غنی سازی ایران را تأیید نموده است.

اقدام ایران برای کاستن از تعهدات برجامی با استناد به بندهای این توافق انجام شده و به معنای خروج از آن نیست.

کشورهای طرف برجام در بند 26 متعهد شده اند از بازگرداندن یا تحمیل مجدد تحریم هایی که اجرای آنها را وفق این برجام لغو نموده است خودداری کنند. در این بند همچنین آمده است: ایالات متحده، با حسن نیت، نهایت کوشش خود را برای دوام این برجام و پیشگیری از ایجاد تداخل در تحقق بهره مند شدن ایران از لغو تحریم های تعیین شده در پیوست دو به عمل خواهد آورد.

در بند 37 هم آمده است: ایران بیان داشته است که چنانچه تحریم ها جزئا یا کلا مجددا اعمال شوند، ایران این امر را به منزله زمینه ای برای توقف کلی یا جزئی تعهدات خود وفق این برجام قلمداد خواهد کرد.

• منتقدان برجام، خواهان پایبندی ایران

وی گفت: اجازه دهید این را اضافه کنم که من در گفت وگوهایم با بسیاری از رابطان، از جمله رابطان در منطقه در این روزها متوجه شده ام که همه -از جمله آنها که دیدگاه انتقادی بیشتری نسبت به برجام داشتند- امروز از ایران می خواهند که به این توافق احترام بگذارد؛ حتی کسانی که منتقد توافق بودند و آن را موثر نمی دانستند.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه مدعی شد که امروز همه متوجه شده اند که توافق هسته ای جایگزین ندارد. وی گفت اجرای کامل برجام از اهمیتی اساسی برای حفظ هر چه بیشتر آرامش در منطقه و خودداری از تشدید تنش ها برخوردار است.

دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا 18 اردیبهشت ماه سال گذشته کشورش را از از توافق هسته ای برجام خارج نموده و تحریم های هسته ای علیه ایران را از سر گرفت.

در روزهای گذشته، مقام های دولت ترامپ از ایران خواسته اند به توافق هسته ای پایبند بماند. دولت آمریکا همچنین در واکنش به کاهش تعهدات برجامی ایران خواهان نشست فوری شورای حکام شد. این نشست چند روز پیش برگزار گردید و آمریکا در آن منزوی ماند.