مشخص جنسیت جنین به کدام شیوه موثرتر است؟ - وبلاگ ورزش و تندرستی

به گزارش وبلاگ ورزش و تندرستی، این روز ها فضای مجازی و حقیقی پر شده است از انواع و اقسام راه چاره ها و توصیه ها برای معین جنسیت جنین؛ از رژیم های غذایی مختلف و زمان بندی های گوناگون برای اقدام به بارداری گرفته تا گیاهان دارویی و طب سنتی و غیره.

به گزارش، در این زمینه گفتگویی با دکتر مریم رفعتی، متخصص ژنتیک و عضو هیأت علمی پژوهشگاه ابن سینا انجام شده و در ارتباط با این موضوع سئوال شده است که آیا واقعاً علم به آن حد از توانایی رسیده است که بشر بتواند جنسیت فرزند خود را انتخاب کند؟

وی در این باره اظهار کرد: پیشرفت هایی که هم در حوزۀ فناوری فراوری مثل و هم در حوزۀ ژنتیک به دست آمده و ترکیب دستاورد های این دو حوزه، این کار را ممکن نموده است. ما می توانیم با انجام آی وی اف یا لقاح آزمایشگاهی، جنین را در محیط آزمایشگاهی تشکیل دهیم و با نمونه برداری از جنین و استفاده از تکنیک ژنتیکی پی جی دی، یعنی تشخیص پیش از لانه گزینی، جنسیت جنین را قبل از انتقال به رحم مشخص کنیم و سپس جنین با جنسیت دلخواه پدر و مادر را به رحم مادر منتقل کنیم.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه ابن سینا با بیان اینکه در حال حاضر این تنها راه قابل اعتماد و دقیق مشخص جنسیت جنین محسوب می گردد، گفت: در حال حاضر تنها راه دقیق و نزدیک به صد در صد، همین انجام آی وی اف به همراه پی جی دی است.

وی درباره صحبت هایی که روش آی یو آی را هم به عنوان روش قطعی انتخاب جنسیت جنین مطرح می نمایند، شرح داد: متأسفانه این رویکرد نادرست و نادقیق است. شاید لازم باشد اول دربارۀ آی یو آی شرح بدهم. در روش آی یو آی، اسپرم از آقا گرفته می گردد و پس از شست وشو و آماده سازی در آزمایشگاه، به داخل رحم خانم منتقل می گردد تا بتواند آنجا با تخمک لقاح کند و جنین تشکیل گردد. روش هایی وجود دارند که می توان پیش از انتقال، با استفاده از آن ها تکنیک اسپرم های دارای کرموزوم Y را از اسپرم های دارای کرموزوم X جدا کرد. یعنی در اصطلاح عامیانه، می توان اسپرم های پسرساز و دخترساز را جدا کرد و فقط اسپرم هایی را منتقل کرد که جنسیت دلخواه زوج را می سازند. اما نکتۀ مهم این است که میزان قطعیت این روش چقدر است؟!

رفعتی با تاکید بر اینکه موفقیت در این روش 100 درصدی نیست، اظهار کرد: بسته به تکنیک های مورد استفاده دقت این روش در انتخاب جنسیت، بین 60 تا 80 درصد است. البته، در خصوص جنسیت دختر دقت این روش بالاتر بوده و به 90 درصد هم می رسد، اما در خصوص جنسیت پسر این جدا سازی به مراتب کمتر است، بنابراین، این ادعا که می توان با استفاده از روش آی یو آی به صورت قطعی مشخص جنسیت کرد، نادرست است.

این متخصص درباره تاثیر روش های تغذیه ای در مشخص جنسیت جنین، گفت: شاید بهتر باشد متخصصان تغذیه به این پرسش پاسخ دهند، اما شواهد موجود در منابع علمی معتبر نشان داده اند که رژیم غذایی تاثیر قابل توجه و معنا داری در جنسیت جنین ندارد.

وی در ارتباط با دلایل انتخاب شیوه های مشخص جنسیت که کارآمدی کمتری دارند از سوی مردم، گفت: یک دلیل می تواند نداشتن آگاهی و اطلاعات لازم باشد. شاید خیلی ها از وجود چنین امکاناتی در کشور خبر ندارند. دلیل دیگر احتمالاً زمان بر بودن، هزینه بر بودن و پیچیده بودن این روش است. مثلاً آی یو آی در مقایسه با آی وی اف بسیار ارزان تر و راحت تر است و برای انتخاب جنسیت به روش آی یو آی، نیازی به ای وی اف و نمونه برداری از جنین و استفاده از تکنیک های ژنتیکی نیست. به همین خاطر خیلی ها ترجیح می دهند آن روش ها را امتحان نمایند. اما به دلیل محدودیت های تکنیکی این روشها، مراجعینی داشته ایم که بعد از امتحان کردن راه حل های مختلف تغذیه ای و انجام آی یو آی، یک یا چند بارداری دیگر با جنین غیر دلخواه داشته اند و به همین دلیل به دنبال روش های دقیق و قطعی تری بوده اند.

طبق اعلام روابط عمومی پژوهشگاه ابن سینا، این متخصص ژنتیک در پاسخ به این سئوال که آیا شما اقدام برای مشخص جنسیت جنین را توصیه می کنید، اظهار کرد: مطمئنا از نگاه پزشکی و بالینی این کار توصیه نمی گردد و ما به هیچ وجه خانواده را تشویق به انجام این امر نمی کنیم چرا که از سویی اقدامی پر هزینه و پیچیده است و از سوی دیگر هیچ نفع بالینی برای خانواده به همراه ندارد. به خصوص که اندک مواردی هم که در گذشته به دلیل وجود بیماری های وابسته به جنس در خانواده، انتخاب جنسیت به عنوان روش درمانی توصیه می شد، در حال حاضر مورد ندارند و با روش های پیشرفته می توان جهش را شناسایی کرد و بدون انتخاب جنسیت از تکرار بیماری در خانواده پیشگیری کرد، اما ما در مقام و صندلی قضاوت درباره تصمیم مراجعان یا توصیه به آن ها نیز نیستیم. اگر زوجی بنا به هر دلیل شخصی، خانوادگی یا فرهنگی، تصمیم به مشخص جنسیت جنین می گیرند و متقاضی این خدمت هستند، مشروط به اینکه انتخابشان آگاهانه باشد و در طی مشاوره ژنتیک به کلیه جوانب و توانایی ها و محدودیت های این روش آگاهی پیدا نمایند، این خدمت به آن ها ارائه می گردد. بدون هرگونه اظهار نظر یا داوری اخلاقی یا فرهنگی. البته مرکز ابن سینا با توجه به ملاحظات بالینی و اخلاقی، ضوابطی هم در این زمینه دارد که مهم ترین آن ها در اولویت قرار دادن سلامتی و باروری مادر است.

منبع: ایسنا