از پرخاشگری های والدین تا علت بروز آن - وبلاگ ورزش و تندرستی

به گزارش وبلاگ ورزش و تندرستی، یک روانشناس ضمن تشریح عوامل بروز خشم در افراد می گوید: طی روزهای اخیر شاهد شدت دریافت پرخاشگری میان گروه های متفاوت به ویژه والدین بوده ایم.

گوهریسنا انزانی در گفت وگو با وبلاگ ورزش و تندرستی، درباره احساس خشم می گوید: خشم هر فرد مربوط به فکر، حس و رفتار اوست و دیگران مسئول خشم یکدیگر نیستند، اما طبق تعریف انجمن روانشناسی آمریکا، خشم نوعی هیجان انسانی، به هنجار و مفید است که اگر کنترل آن از اختیارات فرد خارج گردد، مخرب بوده و منجر به اختلال در زمینه های شغلی، روابط شخصی و کیفیت زندگی او می گردد این درحالیست که تخلیه خشم رفتار بدی نیست به شرط آن که طبق اصول و قواعد خاص خود بروز یابد. در واقع خشم واکنشی متداول نسبت به انتقاد دیگران، ناکامی، ناامیدی، تهدید یا آسیب از جانب دیگران است.

به گفته این روانشناس و براساس پژوهش ها، علت خشم موارد متفاوتی مانند مورد قضاوت و تحقیر قرار دریافت، مورد آسیب بودن، تایید نشدن، دوست داشتنی نبودن، مورد توهین قرار دریافت، احساس قربانی شدن، بی ارزشی، تنهایی، طرد شدن و... عنوان شده است، اما به طور کلی عوامل برانگیزاننده خشم بر دو نوع عوامل درونی مانند تیپ شخصیتی و مهارت های اجتماعی پایین (مهارت حل مسئله پایین، مهارت رفتار جرات مند پایین، نداشتن برنامه ریزی و هدف، همدلی نکردن، خاطرات آزارنده و اثرات هورمونی) و عوامل بیرونی (مانند ترافیک، ویروس کرونا، عوامل مالی، مسائل بین فردی، اختلالات روانپزشکی، استرس، مصرف الکل و سر و صدای محیط) است و طی روزهای اخیر ما شاهد عواملی بوده ایم که خشم فرد منجر به قتل شده است.

انزانی همچنین نشخوار فکری اتفاقات گذشته را یکی از دلایلی که خشم را به پرخاشگری تبدیل می نماید می داند و می گوید: به طور مثال اگر فردی خاطره بدی با یکی از اعضای خانواده خود تجربه نموده باشد و در زمان دیگری همان خاطره با فردی شبیه به گذشته اش تداعی گردد، او از آن فرد به شدت عصبانی می گردد.

وی با بیان اینکه علائم جسمانی، رفتاری، هیجانی و شناختی نیز از علائم بروز خشم محسوب می شوند، تصریح می نماید: تپش قلب، لرزش دست، پریدگی رنگ صورت، تغییر در تنفس، بالا بردن صدا، امکان درگیری فیزیکی، ترس، احساس گناه، احساس حقارت، کاهش تمرکز، کاهش منطق و.... از علائمی هستند که هنگام خشم بروز می نمایند؛ در واقع خشم همانند گوله برفی است که از بالای کوه به سمت پایین می غلطد و تا جایی امکان جلوگیری از حرکت آن وجود دارد، اما پس از مدتی همچون بهمنی می گردد که همه جا را تخریب می نماید.

این روانشناس می افزاید: در عین حال خشم منجر به افزایش اعتیاد و مصرف سیگار، افزایش فشار خون، افزایش بیماری های قلبی، ریوی و سرطان سندروم روده تحریک پذیر، افسردگی، مصدومیت، رانندگی پر خطر و درگیری های فیزیکی که ممکن است منجر به جرح یا فوت افراد گردد، می گردد.

به گفته انزانی، عموم جامعه خشم را با پرخاشگری اشتباه می گیرند، این درحالیست که خشم احساسی است که ممکن است منجر به پرخاشگری نگردد، اما پرخاشگری رفتاری است که هدف آن صدمه وارد کردن به شخص یا اموال است؛ طی روزهای اخیر شاهد شدت دریافت پرخاشگری میان گروه های متفاوت به ویژه والدین بوده ایم.

وی در ادامه این گفت وگو درباره چگونگی مدیریت خشم نیز اینطور شرح می دهد: خشم از طیف خفیف تا شدید میان افراد متفاوت است. در واقع خشم طبیعی است؛ اما اگر بروز آن در فردی بسیار شدید باشد، به طور مرتب تکرار گردد و شیوه ابراز آن به صورت درگیری کلامی یا فیزیکی باشد مشکل ساز تلقی می گردد، پس احتیاج است هنگامی که طیف خشم در افراد بسیار کم است برای کنترل خشم اقدام کرد.

انزانی با تاکید بر اینکه خشم میان انسان ها ارثی نیست و به صورت آموخته شده در فرد ایجاد می گردد، اظهار می نماید: مدیریت خشم اکتسابی و آموختنی است و افرادی که خشم خود را مدیریت می نمایند بیش از سایر افراد برای سلامت خود ارزش قائل اند. افراد هنگام بروز خشم شان به گونه های متفاوتی رفتار می نمایند، به طور مثال بعضی افراد به طور منفعل عمل می نمایند و خشم شان را بروز نمی دهند. بعضی به صورت پرخاشگرانه خشم شان را بروز می دهند و بعضی دیگر نیز به صورت جرات مند عمل می نمایند که این یک مهارت محسوب می گردد، بعضی نیز به صورت منفعل و پرخاشگر عمل می نمایند و گاها درباره احساس شان صحبت نمی نمایند و درنهایت به صورت پرخاشگرانه نسبت به افراد واکنش نشان می دهند.

انزانی در ادامه راهکارهایی برای مقابله با خشم ارائه می دهد و می گوید: بهترین راه مقابله با خشم سکوت است، به طوری که فرد پس از گذشت یک هفته از موضوعی که منجر به خشم او شده، میزان خشم خود را ارزیابی و راهکارهایی برای مدیریت خشم خود بیابد. در این میان روش های ساده ای مانند شنیدن موسیقی های بی کلام، تنفس عمیق، تغییر موقعیت فضا و مکان، انجام فعالیت هایی مانند ورزش ، تکنیک های خودآرام سازی و یادگیری مهارت های مذاکره و حل مسئله نیز برای کنترل خشم وجود دارد. خودگویی های مثبت، شناسایی خواسته های فردی، انجام کارهای موردعلاقه ، تخلیه هیجانات و ارزش قائل شدن برای خود نیز از دیگر راه های مقابله ای است و باتوجه به شرایط موجود جامعه مانند ویروس کرونا و عوامل مالی و اجتماعی، ضروری است این مهارت ها را از مشاور متخصص بیاموزیم.